نگاهی بر تاریخ تحلیلی روابط ایران و ایالات متحده

 روابطی که رنگ صلح و جنگ را به خود دیده است، رابطه‌ای که در بیشتر ایام یکسونگرانه و استعماری بوده است.
 در این بین هستندروشنفکران و دیپلمات‌هایی  که دل بسته به ارتباط با امریکا می‌باشند تا مشکلات کشور را به واسطه قدرت جهانی مرتفع کنند. بخشی از این داستان طولانی را با یکدیگر مرور می‌کنیم. 


•تحفه‌العالم، امریکا را به ایرانیان معرفی کرد 

"میرعبداللطیف بن ابوطالب الموسوی شوشتری" با کتاب «تحفه‌العالم» اولین ایرانی است که امریکا را به ایرانیان می‌شناساند، وی داستان کشف این کشور به دست کریستوف کلمب را به صورت تخیلی در آورده است.
میرزا‌ محمدصالح کازرونی شیرازی از محصلین اعزامی توسط عباس‌میرزا 10 ‌سال بعد در سفرنامه‌اش شرح مفصلی درباره امریکا یا به تعبیر خودش «ینگه دنیا» نوشت، تازه بسیاری فهمیدند امریکا اساساً کجای این دنیا هست.

 اولین دستگاه چاپ نیز به عنوان اولین محصول وارداتی به ایران توسط میرزاصالح به ایران، آورده شد تا بدین واسطه اولین روزنامه ایران به نام«کاغذ اخبار» منتشر شود تا در آن بیشتر از وصف «ینگه دنیا» بگوید. 

•نخستین امریکایی‌ها برای تغییر دین مردم قدم به ایران گذاشتند 

میسیونرهای مسیحی اما نخستین امریکایی‌هایی بودند که به ایران قدم گذاشتند، کشیش «مریک» در سال 1832 به اتفاق دو میسیونر آلمانی، گشتی در ایران زد تا زمینه را برای تبلیغ مسیحیت بسنجد.
 اما واکنش مردم چیزی نبود جز درگیری و نزاع؛ اما میسیونرها دست بردار نبودند و در سفر‌های بعدی به ارومیه و سایر نقاط ایران موسس ، مدارسی شدند که تمام وظایف آن تبلیغ مسیحیت و تلاش برای تغییر دین مردم بود.

 حتی محمدشاه مجوز دایرکردن چاپخانه را نیز به آنان داد تا فعالیت‌های تبلیغی و درمانی این گروه و نفرات بعدی باعث شود تا با افتتاح اولین مدارس و دانشکده‌های علمی و پزشکی در ایران تعداد زیادی از فرزندان رجال در آنجا به تحصیل مشغول شوند. 

شیرین‌کاری فتحعلی‌شاه قاجار  

اما روایت درک پادشاه ایران یعنی فتحعلی‌شاه قاجار از امریکا هم شنیدنی است. وی اولین پادشاهی در این مملکت بود که نام کشوری به اسم «امریکا» به گوشش خورد. شاه قاجار که شنیده بود امریکا «آن طرف» کره‌ زمین است، روزی به "سر‌هارفورد جونز"، فرستاده سیاسی انگلیس گفته بود: «اگر امر کنم زمین را بکنند، به امریکا خواهیم رسید؟» 
 

فریاد «مرگ بر آمریکا» در صحن علنی بهارستان طنین‌انداز شد !